Diyanet Fetva

Ölümle sonuçlanan trafik kazalarında tazminat alınabilir mi?

Fakihlere göre öldürme, işleniş biçimi bakımından farklı kısımlara (kasten, kasta benzer, hatâen, hata yerine geçen ve tesebbüben öldürme) ayrılmış ve her bir öldürme türüne müeyyideler (diyet/tazminat, keffâret, vb.) düzenlenmiştir. Ölümle sonuçlanan trafik kazaları, dinen “hatâen öldürme” (bir kişiyi herhangi bir kasıt bulunmaksızın yanlışlıkla öldürme) bağlamında değerlendirilir. Fakihler, hata yoluyla öldürme diyetini/tazminatını, suçlunun âkılesinin (kasıt unsuru bulunmayan öldürme veya yaralama hadisesinde suçlu adına diyet ödemeyi yüklenen şahıslar/kurumlar) ödemesi gerektiği üzerinde ittifak etmişlerdir. (Kâsânî, Bedâî‘, VII, 355; Şirbînî, Muğni’l-Muhtâc, IV, 53; İbn Rüşd, Bidâye, II, 410; İbn Kudâme, Muğnî, VIII, 97)

Fıkıhta tam diyet genellikle 100 deve veya 1.000 dinar (yaklaşık 4.250 gr. altın) olarak tespit edilmiş ve bunun âkıle tarafından ödeneceği belirtilmiştir.

Günümüzde klasik dönemde olduğu şekliyle âkıle müessesesi işletilemediğinden mevcut sigorta sistemi âkıle kapsamında değerlendirilebilir. Dolayısıyla sigortanın karşılayacağı veya dava sonucu mahkemenin hükmedeceği miktar, tazminat/diyet yerine geçer. Söz konusu tazminat miktarı, İslam miras taksimatına göre kazada ölen kişinin varislerine verilir. Ayrıca ölüme neden olan suçlunun, “… Allah tarafından tövbesinin kabulü için iki ay peş peşe oruç tutmalıdır” (Nisâ, 4/92) ayeti gereğince iki ay peş peşe oruç tutması gerekir.